Edukacja domowa, czyli homeschooling, to pełnoprawny proces kształcenia, który zapewnia zarówno uczniom, jak i rodzicom ogromną elastyczność we wspólnej realizacji wymaganego programu dydaktycznego. Wybór ten często podyktowany jest chęcią rozwijania indywidualnych predyspozycji, swobodą w organizowaniu czasu na edukację oraz brakiem konieczności osiedlania się w jednym miejscu na dłużej. Jednak podobnie jak w przypadku tradycyjnego systemu nauczania, także edukacja indywidualna wiąże się z koniecznością zdawania egzaminów klasyfikacyjnych. To bowiem właśnie one potwierdzają opanowanie obowiązkowego materiału, umożliwiając uczniom kontynuowanie nauki w postaci promocji do następnej klasy. Jeśli więc zastanawiasz się, jak wyglądają takie egzaminy, kiedy najlepiej się do nich przygotować, a także jakie przedmioty obejmują, nie pozostaje nam nic innego, jak zaprosić Cię do lektury poniższego poradnika. Znajdują się w nim odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań!
W początkowych klasach szkoły podstawowej uczniowie zdają dwa egzaminy – jeden z nich obejmuje połączenie zagadnień polonistycznych, matematycznych oraz społeczno-przyrodniczych, drugi natomiast – język obcy, najczęściej angielski. W starszych klasach, wraz z poszerzeniem podstawy programowej wzrasta analogicznie liczba obowiązkowych egzaminów, obejmując przedmioty takie jak: język polski, język obcy, matematyka, historia, przyroda (w klasie 4), biologia, geografia, fizyka, chemia (od klasy 5 wzwyż), informatyka, wiedza o społeczeństwie, a także edukacja dla bezpieczeństwa (w klasie 8). W tym miejscu warto zauważyć, że przedmioty takie jak muzyka, plastyka, technika, religia i wychowanie fizyczne nie są objęte egzaminami klasyfikacyjnymi.
Egzamin ósmoklasisty to ważny moment w edukacji domowej i jednocześnie pierwszy państwowy egzamin zewnętrzny, który wpływa bezpośrednio na dalszą ścieżkę kształcenia ucznia. Obejmuje trzy przedmioty: język polski, matematykę oraz język obcy, natomiast suma uzyskanych punktów staje się głównym kryterium rekrutacyjnym do szkół ponadpodstawowych. Mając to na uwadze, warto rozpocząć przygotowania z odpowiednim wyprzedzeniem. W przypadku edukacji indywidualnej egzamin odbywa się w wyznaczonej przez szkołę komisji egzaminacyjnej, zgodnie z harmonogramem ustalonym przez CKE.
Egzaminy klasyfikacyjne muszą odbyć się tuż przed zakończeniem rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Choć nie istnieją żadne formalne ograniczenia co do najwcześniejszego terminu, przeprowadzanie ich już w marcu lub kwietniu może być problematyczne ze względu na niepełne zrealizowanie podstawy programowej. Egzaminy organizuje Szkoła Partnerska, w której uczeń spełnia obowiązek nauki, a ich termin ustalany jest indywidualnie z placówką. Najczęściej odbywają się one między majem a czerwcem, co pozwala uczniom na odpowiednie przygotowanie się do tak ważnego sprawdzenia ich wiedzy.
Obowiązkowe egzaminy klasyfikacyjne w edukacji domowej zazwyczaj składają się z dwóch części – pisemnej oraz ustnej. Jak można łatwo się domyślić, pierwsza obejmuje testy z zadaniami zamkniętymi, otwartymi i prace pisemne. Pozwala na obiektywną ocenę zdolności ucznia do rozwiązywania konkretnych problemów, a także przelewania swoich spostrzeżeń na papier. Część ustna natomiast składa się z odpowiedzi na pytania zadawane przez nauczyciela, prezentacji lub omawiania wybranych fragmentów materiału, co umożliwia ocenę poziomu wysławiania się oraz logicznego myślenia. Obie ww. części są nieodłącznym elementem procesu weryfikacji wiedzy. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż egzaminy mogą odbywać się zarówno stacjonarnie, w wyznaczonej szkole, jak i online, za pośrednictwem platform edukacyjnych. Decyzja o ich formie powinna zostać podjęta wspólnie – przez rodziców oraz placówkę, ze szczególnym uwzględnieniem komfortu ucznia.
Egzaminy klasyfikacyjne stanowią obowiązkowy element procesu nauczania, potwierdzający opanowanie materiału przewidzianego w przyjętej podstawie programowej. A co z edukacją domową? Cóż, nikogo z pewnością nie zaskoczy fakt, że i w tym przypadku pełnią one równie istotną funkcję, pozwalając na formalne sprawdzenie poziomu nabytej wiedzy dziecka kształcącego się poza szkołą publiczną. Oczywiste jednak jest to, że egzaminy służą nie tylko do monitorowania bieżących osiągnięć, ale także do zapewnienia zgodności procesu nauczania z obowiązującymi standardami edukacyjnymi. Nie zapominajmy, że najistotniejsze jest w tym wszystkim odpowiednie do nich przygotowanie – zarówno merytoryczne, jak i organizacyjne. Regularny kontakt oraz współpraca z nauczycielami, systematyczna nauka, a ponadto czynne wsparcie ze strony rodziny mogą znacząco zmniejszyć stres z nimi związany, wpływając tym samym na uzyskanie najlepszego możliwego wyniku, będącego fundamentem dalszej edukacji.
